ఆప్యాయతను అనుభవిస్తేనే అది జీవితం

ఆగమములనెల్ల నుడువు
లాగము గల్గిన సుగుణుడు లక్ష్మణుడైనన్
రాగము చవిచూడక యే
త్యాగము జేయక బ్రతుకుట దండుగ శాస్త్రీ

కొన్ని పదాలకు అర్థాలు:
--
ఆగమము = వేదము
నుడువు = చెప్పు
లాగము = లాఘవము (నేర్పు)
లక్ష్మణుడు = సిరిగలవాడు
రాగము = అభిమానము
చవిచూచు = అనుభవించు, రుచి చూడు

భావము:
--

ఎంత చదువు, సంపదా ఉన్నా కూడా - అభిమానించేవారు లేకుండా - మరొకరి ఆరాధించకుండా ఉండే జీవితం వృథా. మన మంచి కోరి తమ సుఖాలను వీడేవారి అనురాగం అమూల్యం. మన సుఖం వదులుకుని మన ఆత్మీయుల సంతోషం చూసి ఆనందించటంలో ఉన్న తృప్తి అనిర్వచనీయం. ఈ రెండింటినీ అనుభవించని జీవితం అసంపూర్ణం - నిరర్థకం.

ఇలాంటి అనుబంధాలను రామయణంలో నేను బాగా గమనించాను: తండ్రి మాటల కోసం రాజ్యాన్ని వదిలి అడవుకి పోయే కొడుకు, భర్త సాన్నిధ్యం కోసం రాణీవాసం వదిలే భార్య, అన్న సాన్నిధ్యం కోసం భార్యను విడిచి జీవించే తమ్ముడు, భర్త ఆఙ మేరకు అత్తలకు సేవ చేస్తూ విరహం అనుభవించే భార్య -- ఇలాగ చెప్పుకుంటూ పోతే అనేకమైన ఉదాహరణలు కనబడతాయి.